درباره کلاش بیشتر بدانیم:
گیوه که در اصطلاح محلی به آن کلاش می گویند، قدمتی بالغ بر هزار سال دارد، در واقع گیوه تاریخ دقیق و مدونی ندارد اما جزء اولین پاپوشهای سنتی بشر می باشد که انسان مبتکر دورانهای گذشته با بهره گیری از مواد اولیه فراوان و ارزان قیمت در دسترس طبیعی و ذوق سرشار خویش اقدام به تولید این دست ساخته نموده است، که توان مقابله با گذرگاههای صعب العبور و تاب مقاومت در مناطق کوهستانی و سنگلاخی را داشته باشد و درعین حال سبک و راحت باشد.
گیوه یا کلاش دارای ویژگی های خاصی است که باعث شده در زمان کنونی که انواع واقسام کفش های کارخانه‌ای ، بازار پاپوش کشور را در اختیار گرفته‌اند هنوز هم به عنوانی کفشی عمومی و نه تزیینی مورد استفاده قرار گیرد.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد کلاش این است که این پای افزار چپ و راست ندارد و فرد می‌تواند هر لنگه از کلاش ها را در هر یک پاهایی که دوست دارد، بپوشد.
این ویژگی ممتاز پیش از این در تمامی انواع گیوه‌ها دیده می شد اما مرور زمان واستفاده از زیره‌های ماشینی عاملی شد تا اکنون این امربه ویژگی منحصر به فرد کلاش تبدیل گردد.یکی دیگر از ویژگیهای این پاافزار خنک بودن آن است که موجب می‌شود پا همیشه خنک باشد و از بوی بد و عرق پاها جلوگیری کند. دیگر ویژگی قابل توجه کلاش عدم رنگ پذیری آن است. این نوع گیوه بر خلاف سایر انواع دارای تنوع رنگ نبوده وتنها به رنگ سفید دیده می شود.
مراحل ساخت کلاش:
اولین مرحله تهیه ی کلاش زیره است. پارچه های پنبه ای در رنگهای مختلف به صورت طولی و عرضی بریده شده و پس از تا خوردن و کوبیده شدن رج می شوند. و به شکلی منظم به سیخ کشیده می شوند.
کوبیدن زیره کاری است که به جهت استحکام زیاد تکرار می شود. برای آنکه زمینه ی مرحله بعد فراهم شود و پارچه های زیره پراکنده نشود نخی محکم از میان آنها گذر داده می شود. زیره کلاش را با عبور دادن چهار رشته (دوال) تسمه ای چرمی که از پوست گاو تهیه شده محکم کرده و مهار می کنند.
سپس از صاف کردن زیره یک دوال دیگر از رو بسته می شود و به شکلی خاص گره می خورد و آنگاه شیارهایی جهت هواکش به آن ایجاد می شود.
رشته های بند رکاب تاب داده می شوند و به زیره دوخته می شوند و مجددأ به زیره شیارها افکنده می شود و حواشی زاید بریده می شوند و اطراف مرتب و صاف می گردد و استاد بر غضروف های محکم که بر نوک و انتها کلاش با دوال بسته شده میخ می کوبد.
زیره آماده شده ی کلاش در دست زنان هنرمند کرد قرار می گیرد و بند بند “خوشه گندمی” چیده می شود. که بافتی مخصوص در کردستان است.
دو تا سه روز طول می کشد که رویه ی کلاش با استحکام تمام بافته شود و معمولأ در این کار گروهی با ظرافت برعهده زنان است.
کار بافت رویه که به ا تمام می رسد کلاش قالب می خورد و اولین بار که آن را پوشیده باید با سبزه آشنا شود تا درزهایش مسدود گردد و برای اینکار کجا بهتر از دامنه های سر سبز کردستان.
